شاید بارها اسم TTFB را در GTmetrix یا ابزارهای سئو دیده باشی اما دقیق ندانی TTFB چیست و واقعاً چه تاثیری روی سرعت و سئوی سایت دارد. اگر می‌خواهی سایتت در گوگل بجنبد و کاربران عاشق سرعتش باشند، باید TTFB را جدی بگیری!
در این مقاله همه چیز درباره TTFB (Time To First Byte) را به زبان ساده، کاربردی و فنی یاد می‌گیری: چرا مهم است، چطور اندازه‌گیری می‌شود، چه تاثیری بر تجربه کاربری و SEO سایتت دارد و با چه روش‌هایی می‌توانی آن را بهبود بدهی.
اصلاً TTFB چیست؟
TTFB مخفف “Time To First Byte” یا «زمان تا اولین بایت» است. به زبان ساده یعنی از وقتی کاربر آدرس سایت را وارد می‌کند، تا زمانی که اولین بایت اطلاعات از سرور به مرورگرش می‌رسد، چقدر طول می‌کشد.
این زمان، جزو اولین نشانه‌های سرعت واقعی وب‌سایت توست—و نقش پررنگی در رضایت کاربر و رتبه‌‌ی گوگل ایفا می‌کند.
چرا TTFB مهم است؟
- تاثیر مستقیم روی لود سایت: اگر TTFB بالا باشد، همه چیز با تاخیر شروع می‌شود.
- بهبود سئو: گوگل صراحتاً اعلام کرده سرعت پاسخ اولیه سرور بر رتبه سایت تاثیرگذار است.
- کاهش بانس‌ریت: کاربران تحمل کندی و تاخیر را ندارند—اولین ثانیه‌ها تعیین‌کننده‌اند!
- برای سایت‌های وردپرسی یا فروشگاهی با ترافیک بالا، TTFB پایین لازم و حیاتی است تا رقبا را پشت سر بگذاری.
TTFB از چه بخش‌هایی تشکیل می‌شود؟
دقت کن که TTFB فقط مربوط به اینترنت یا سرور نیست؛ بلکه شامل چند مرحله مهم است:
- ارسال درخواست کاربر به سرور (Network Latency)
- بررسی و پردازش درخواست در سرور (Server Processing)
- ارسال اولین بایت پاسخ به سمت مرورگر کاربر
استاندارد مطلوب برای TTFB چقدر است؟
- زیر ۲۰۰ میلی‌ثانیه: عالی و حرفه‌ای
- ۲۰۰ تا ۵۰۰ میلی‌ثانیه: خیلی خوب
- ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌ثانیه: متوسط
- بیشتر از ۸۰۰ میلی‌ثانیه: نیاز به بهینه‌سازی فوری داری!
TTFB را چطور اندازه بگیریم؟ ابزارهای تخصصی
- GTmetrix
- Pingdom Tools
- WebPageTest
- Google PageSpeed Insights
- با دستور curl هم می‌توانی در ترمینال خودت TTFB را چک کنی!
curl -o /dev/null -s -w '%{time_starttransfer}\n' https://yourdomain.com
چه چیزهایی باعث افزایش TTFB می‌شوند؟
- هاستینگ ضعیف و کند (مشکل شایع در ایران!)
- محل دیتاسنتر دور از مشتریان سایت تو
- پردازش سنگین اسکریپت‌ها و پایگاه داده
- پلاگین‌ها یا ماژول‌های ناسازگار یا بدکد در وردپرس
- عدم استفاده از Cache سرور یا سایت
بهترین روش‌ها برای کاهش TTFB
- انتخاب هاست یا سرور سریع و خوب (SSD یا NVMe)
- فعال‌سازی کش سروری (مثلاً LiteSpeed Cache، Redis، Varnish)
- بهینه‌سازی کد سایت و حذف افزونه‌های اضافی
- استفاده از CDN (مثل کلودفلر Cloudflare) برای توزیع سریع‌تر محتوا
- پایگاه داده را مرتب کن و جدول‌های اضافه را پاکسازی کن
- بروزرسانی PHP و نرم‌افزارهای سرور به آخرین نسخه پایدار
جدول: دلایل رایج TTFB بالا و راه‌حل‌ها
خلاصه به زبان آدمیزاد 😎
TTFB همون زمان اولین جواب سروره به کاربره. هرچی این تاخیر کمتر باشه هم سئوت قوی‌تره، هم کاربرت خوشحال‌تر! با انتخاب هاست خوب و فعال کردن کش و بهینه‌سازی، می‌تونی TTFB سایت رو مثل موشک پایین بیاری.
برای مطالعه بیشتر و منابع 📚
What is TTFB and Why Does It Matter? – Cloudflare
TTFB – Moz SEO Glossary
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟