اکثر کاربران PuTTY را فقط به‌عنوان یک ابزار برای اتصال SSH به سرور می‌شناسند. اما این نرم‌افزار کوچک و پرطرفدار، در دل خود قابلیت‌هایی حرفه‌ای و کمتر شناخته‌شده پنهان دارد که می‌تواند مدیریت سرور را بسیار کارآمدتر و جذاب‌تر کند. در این مقاله، ۱۰ ویژگی پیشرفته و مخفی PuTTY را معرفی می‌کنیم و به‌صورت عملی نشان می‌دهیم چطور از آن‌ها به نفع خود استفاده کنید.
۱- ذخیره پروفایل‌های متعدد برای سرورهای مختلف
مزیت: وقت‌کشی در وارد کردن اطلاعات سرور برای هر بار اتصال را فراموش کنید!
نحوه استفاده:
در قسمت “Saved Sessions”، نام پروفایل را بنویسید، تنظیمات دلخواه را انجام دهید و روی “Save” کلیک کنید. برای اتصال بعدی، فقط پروفایل را انتخاب و “Load” کنید.
۲- ارسال دستورات اولیه (Auto-Command) هنگام ورود
مزیت: کدهای رایج یا دستورات امنیتی را به‌محض ورود اجرا کنید.
نحوه استفاده:
در بخش “Connection → SSH → Remote command”، دستورات موردنظر را وارد کنید. پس از ورود، این دستورات اجرا می‌شوند.
۳- فورواردینگ پورت (Port Forwarding) برای تونل‌سازی
مزیت: دسترسی ایمن به سرویس‌های حساس از راه دور.
نحوه استفاده:
در سربرگ “Connection → SSH → Tunnels”، پورت منبع و مقصد را وارد کرده و “Add” را بزنید. مدیریت دیتابیس یا وب‌سایت را به‌صورت رمزنگاری‌شده انجام دهید.
۴- تغییر رنگ‌بندی و فونت پنجره ترمینال
مزیت: محیط کاری را شخصی‌سازی و خواندن را ساده‌تر کنید.
نحوه استفاده:
در مسیر “Window → Colours” و “Window → Appearance” رنگ پس‌زمینه و فونت را تغییر دهید.
۵- اتصال به سرور از طریق خطوط سریال (Serial Connection)
مزیت: مانیتورینگ یا پیکربندی تجهیزات شبکه و سخت‌افزار به‌صورت مستقیم.
نحوه استفاده:
در صفحه ابتدایی، به‌جای SSH روی “Serial” کلیک کنید. سپس تنظیمات مربوط به پورت COM را وارد نمایید.
۶- ثبت خودکار وقایع (Session Logging)
مزیت: ذخیره خروجی جلسات SSH برای بررسی یا گزارش‌دهی.
نحوه استفاده:
در “Session → Logging”، نوع لاگ (فقط خروجی یا همه چیز) و محل ذخیره فایل را مشخص کنید.
۷- اجرای دستورات در چند سرور به‌صورت موازی (با کمک Plink)
مزیت: کنترل و اتوماسیون عملیات مدیریت سرور.
نحوه استفاده:
Plink ابزار خط فرمانی همراه PuTTY است. کافی است در command prompt بنویسید:plink.exe [session name] command
۸- مبادله خودکار کلیدهای SSH (PuTTYgen)
مزیت: ورود بدون رمز و امنیت بالاتر.
نحوه استفاده:
PuTTYgen را اجرا کنید، کلید عمومی/خصوصی بسازید و کلید عمومی را در فایل authorized_keys سرور قرار دهید.
۹- کپی و پیست هوشمند با ماوس
مزیت: افزایش سرعت کار با ترمینال و راحتی انتقال داده.
نحوه استفاده:
برای کپی کردن متن، کافی است با ماوس آن را انتخاب کنید. برای پیست کردن، راست کلیک کنید!
۱۰- محدودسازی تعداد دفعات تلاش برای ورود (SSH Authentication Attempts)
مزیت: بهبود امنیت و جلوگیری از حملات بروت فورس.
نحوه استفاده:
در بخش “Connection → SSH → Auth”، می‌توانید تعداد دفعات مجاز تلاش برای ورود را مشخص نمایید.
جدول قابلیت‌ها و مسیر دسترسی
| عنوان قابلیت | مسیر فعال‌سازی یا تنظیمات |
|---|---|
| ذخیره پروفایل | Session → Saved Sessions |
| اجرای دستورات خودکار | Connection → SSH → Remote command |
| فورواردینگ پورت | Connection → SSH → Tunnels |
| تغییر رنگ و فونت | Window → Colours / Window → Appearance |
| اتصال سریال | Session → Serial |
| ثبت وقایع نشست | Session → Logging |
| اجرای موازی دستورات (Plink) | خط فرمان با plink.exe |
| مبادله کلید SSH (PuTTYgen) | فایل puttygen.exe |
| کپی و پیست با ماوس | انتخاب با ماوس + راست کلیک |
| محدودیت دفعات تلاش ورود | Connection → SSH → Auth |
جمع‌بندی 📝
PuTTY فراتر از یک کلاینت ساده SSH عمل می‌کند. اگر از قابلیت‌های کمتر شناخته‌شده آن استفاده کنید، نه‌تنها سرعت و امنیت مدیریت سرورتان بالاتر می‌رود، بلکه تجربه کاربری حرفه‌ای‌تر و راحت‌تری خواهید داشت.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟