انواع هارد NVMe؛ سلاح قوی سرعت برای سایت‌ها و سرورها!

مقدمه

تو دنیایی که حتی یک ثانیه دیرتر لود شدن سایت می‌تونه کاربر رو فراری بده، چیزی جز سرعت برات مهم نیست! NVMe کلمه‌ایه که این روزها همه متخصصای هاستینگ و سایت‌دارای حرفه‌ای ازش حرف می‌زنن. اما فقط یه مدل NVMe داریم؟ اصلاً چی باعث شده این همه سر و صدا کنه؟ تا آخر این مطلب با من باش تا همه انواع و مدل‌های هارد NVMe، مزایا، معایب و فوت‌وفن‌های انتخابش رو بفهمی!

اصلاً NVMe چیه و چرا این‌قدر خواهان داره؟

NVMe یا همون Non-Volatile Memory Express یه پروتکل ارتباطیه که واسه SSDهای مدرن طراحی شده تا محدودیت‌های قدیمی ساتا (SATA) و SAS رو بشکنه. با NVMe داده‌ها مستقیم‌تر و سریع‌تر از همیشه جابجا می‌شن؛ یعنی اگه SSD مثل موتور دوچرخه باشه، NVMe موتور موشکیه!
اطلاعات تخصصی‌تر اینجا از سایت Kingston

انواع هارد NVMe از نظر فرم‌فکتور

هر کدوم از مدل‌های NVMe ظاهر، محل نصب و کاربرد متفاوت دارن؛ درست مثل موبایل‌هایی که از ساده تا گیمینگ بازارو پر کردن.

۱. M.2 NVMe SSD

باریک و کشیده؛ مثل آب خوردن می‌ره رو لپ‌تاپ‌های جدید و مادربردهای مدرن.

• ابعاد: متنوع (شایع‌ترین ۲۲۸۰ یعنی ۲۲ میلیمتر عرض و ۸۰ میلیمتر طول)
• سرعت: تا ۷۵۰۰ مگابایت در ثانیه (مدل PCIe 4.0)

۲. U.2 NVMe SSD

حرفه‌ای و نردبون سازمانی؛ مخصوص سرورها و دیتاسنترها.

• شکل ظاهری: شبیه هاردهای ۲.۵ اینچی قدیمی
• ویژگی خاص: پشتیبانی از هات‌سوپورت و ظرفیت‌های بالا
• کاربرد: معمولا توی رک سرورها و تجهیزات ذخیره‌سازی بزرگ

۳. PCIe Add-in-Card NVMe

این یکی مثل یه گرافیک کارت ضخیم میاد روی مادربرد!

• مزیت: نصب راحت در اسلات PCIe و مناسب برای رکورد سرعت
• معایب: بعضی وقتا نیاز به خنک‌کننده مجزا داری

۴. mSATA و NGFF (کمرنگ شدن در عصر NVMe)

mSATA و NGFF بیشتر برای لپ‌تاپ‌های کوچک و دستگاه‌های اولتراپرتابل بودن که امروزه M.2 جایگزینشون شده. بعضی‌ها هنوز عاشق آنتیک‌بازی هستن، ولی تو بازار حرفه‌ای NVMe حرفی برای گفتن ندارن.

۵. EDSFF NVMe

جدیدترین فرم‌فکتور اختصاصی دیتاسنتر؛ هم مصرف برق پایین‌تره، هم ظرفیت بیشتر!

• مزایا: مناسب سرشادهای دیتاسنتری، قابل Hot Swap
• کاربرد: مخصوص سرورهای نسل جدید و هایپراسپشیالایز

انواع NVMe از نظر نسل و سرعت (PCIe Gen3, Gen4, Gen5)

نسل ۳ (PCIe Gen3)

• سرعت ماکزیمم تا ۳۵۰۰ مگابایت بر ثانیه
• هنوز تو بازار زیاده و واسه اکثر وبسایت‌ها کافیه

نسل ۴ (PCIe Gen4)

• سرعت تا ۷۵۰۰ مگابایت بر ثانیه
• مناسب سایت‌های فروشگاهی بزرگ، سرورهای پر ترافیک و کارهای سنگین
• قیمت بالاتر، ولی سرعتش به‌قول قدیمی‌ها “یه لول بالاست”!

نسل ۵ (PCIe Gen5)

• تازه وارد عرصه شده
• سرعت نجومی بالای ۱۰ جیگابایت بر ثانیه
• فعلاً بیشتر روی لپ‌تاپ‌ها و مادر بُردهای بالارده

مقایسه انواع NVMe؛ کدومش به چه دردی می‌خوره؟

چرا اصلاً NVMe بخریم؟ (یا چرا نخریم!)

مزایای NVMe:

• ضد کندی: لود سایت، آپدیت دیتابیس و بکاپ‌ها با سرعت نور!
• مصرف برق پایین: مخصوصاً مدل‌های M.2 و EDSFF
• طول عمر و اطمینان بالا: برای سایت‌هایی که هر ثانیه قطعی ضربه است

معایب NVMe:

• قیمت: نسبت به SATA گرون‌تره
• سازگاری: همه مادربردها و سرورها پشتیبانی نمی‌کنن، باید حواست باشه

موقع خرید NVMe به چی باید دقت کنیم؟

1. نسل PCIe (3 یا ۴ یا ۵)
2. فرم‌فکتور (به پورت و فضای فیزیکی سیستم دقت کن!)
3. ضمانت و برند
4. ظرفیت مورد نیاز (512GB/1TB/2TB و …)
5. قابلیت پشتیبانی از TRIM و S.M.A.R.T برای مانیتورینگ سلامت هارد

نکات باحال و ترند بازار

• اگه سایتی داری که لودش باید “تلپ” بالا بیاد، NVMe مدل M.2 Gen4 بهترین نون و آبته!
• NVMe روی سرورهای مجازی (VPS) واسه سرعت دیتابیس و بکاپ ارزشمنده.
• حواست باشه هر M.2 ای، NVMe نیست؛ بعضیا فقط SATA M.2 هستن و سرتو کلاه می‌ذارن!
• الان SSDهای NVMe در ایران هم راحت‌تر پیدا می‌شن و قیمتشون افت کرده.

خلاصه به زبان آدمیزاد 🚦

هارد NVMe سریع‌ترین و باحال‌ترین تکنولوژی ذخیره‌سازیه بازار امروزه که هر چی نسل بالاترشو بخری، سایتت سریع‌تر لود میشه. اما باید بدونی کدوم فرم‌فکتور و نسلش به کارت میاد و گول برندها رو نخوری!

سوالات رایج کاربران

NVMe بهتره یا SSD معمولی؟
سریع‌تر، بهینه‌تر و کاملاً نسل بالاتره؛ NVMe یه LEVEL بالاتر از SSDهای SATA عادیه.

همه‌ی M.2ها NVMe هستن؟
نه؛ بعضی M.2ها فقط SATAن. باید حتماً مشخصاتش رو چک کنی.

می‌تونم NVMe رو روی مادربرد قدیمی نصب کنم؟
فقط اگه اسلات M.2 NVMe یا PCIe 3/4 داشته باشه.

آیا NVMe روی سایت وردپرسی هم تاثیر محسوس داره؟
قطعاً! سرعت دیتابیس و لود سایتت رو سه سوته می‌بره بالا.

بین نسل ۴ و ۵ NVMe خیلی تفاوت هست؟
برای اکثر استفاده‌ها نسل ۴ فوق‌العاده‌س و نسل ۵ این روزا یه کم زیادی لاکچریه!