ورود حرفه‌ای به دنیای برنامه‌نویسی و همکاری تیمی بدون شناخت و تسلط بر گیت‌هاب ممکن نیست؛ مخصوصاً اگر در ایران هستید و به دنبال توسعه شخصی، ساخت رزومه قوی یا مشارکت در پروژه‌های متن‌باز جهانی هستید. در این مقاله، مراحل صفر تا صد شروع حرفه‌ای با گیت‌هاب را طوری توضیح می‌دهیم که هر توسعه‌دهنده ایرانی بتواند خیلی ساده و اصولی از آن بهره ببرد و موانع احتمالی مانند تحریم، پرداخت ارزی یا حضور در پروژه‌های جهانی را مدیریت کند. اگر می‌خواهید با خیال راحت کد بنویسید، مشارکت کنید و آینده شغلی مدرن خود را بسازید، این راهنما مخصوص شماست!
گیت و گیت‌هاب؛ تفاوت چیست؟
قبل از هر کاری باید تفاوت این دو ابزار اساسی را بدانید:
| ابزار | وظیفه اصلی |
|---|---|
| Git | سیستم کنترل نسخه لوکال؛ برای مدیریت تغییرات کد در سیستم شخصی |
| GitHub | پلتفرم ابری؛ برای اشتراک‌گذاری، همکاری و مدیریت پروژه روی اینترنت |
قدم اول: ساخت حساب کاربری گیت‌هاب
- وارد سایت اصلی گیت‌هاب شوید.
- یک ایمیل معتبر انتخاب و ثبت‌نام کنید.
- نام کاربری پروفشنال تعیین کنید؛ به‌خصوص اگر قصد رزومه‌سازی دارید.
نکته مهم برای کاربران ایرانی 🇮🇷
فعلا خدمت رایگان گیت‌هاب برای ایرانیان قابل استفاده است، اما پیشنهاد می‌شود از ایمیل معتبر جهانی (مانند جی‌میل) و حتی گاهی آی‌پی غیرتحریمی برای جلوگیری از مشکلات احتمالی بهره ببرید.
نصب و راه‌اندازی Git روی سیستم
برای کار با گیت‌هاب باید ابتدا گیت را نصب کنید:
- ویندوز: دانلود Git for Windows
- مک: دانلود Git for Mac
- لینوکس:
sudo apt install gitپیکربندی اولیه
git config --global user.name "yourname"
git config --global user.email "youremail@example.com"ساخت اولین مخزن (Repository)
- در سایت گیت‌هاب، گزینه New Repository را انتخاب کنید.
- یک نام مناسب (ترجیحاً انگلیسی) برای پروژه خود انتخاب کنید.
- اطلاعات اولیه مثل توضیحات (Description)، عمومی یا خصوصی بودن.Project visibility و … را وارد کنید.
- گزینه Initialize with a README را فعال کنید تا فایل راهنما داشته باشید.
آشنایی با دستورات کاربردی گیت
| دستور | توضیح |
|---|---|
| git init | ایجاد مخزن جدید روی سیستم لوکال |
| git clone | کپی پروژه از گیت‌هاب |
| git add . | افزودن همه فایل‌ها برای ارسال به گیت‌هاب |
| git commit -m “message” | ثبت تغییرات با پیام توضیحی |
| git push | ارسال تغییرات به گیت‌هاب |
| git pull | دریافت آخرین تغییرات مخزن از گیت‌هاب |
مشارکت در پروژه‌های متن‌باز
- پروژه موردنظر را در گیت‌هاب پیدا کنید (می‌توانید از سایت‌هایی مثل Awesome Github Projects استفاده کنید).
- «Fork» بزنید تا یک کپی شخصی داشته باشید.
- تغییرات خود را روی پروژه اعمال و تست کنید.
- با ارسال Pull Request راجع به تغییرات اطلاع دهید تا مدیر پروژه بررسی کند.
گرفتن کمک از کامیونیتی گیت‌هاب
- سوالات خود را در Discussions یا Issues پروژه‌ها مطرح کنید.
- به صفحات GitHub Community سر بزنید.
- با توسعه‌دهندگان ایرانی در شبکه‌هایی مثل توییتر و لینکدین تعامل کنید.
نکات ویژه برای توسعه‌دهندگان ایرانی
- از Bitbucket یا GitLab به‌عنوان جایگزین پشتیبان استفاده کنید.
- قبل از استفاده حرفه‌ای، قوانین حقوقی / لایسنس پروژه‌ها را بخوانید.
- برای تیم‌های داخلی، می‌توانید پروژه را خصوصی (Private) بسازید و دسترسی را به تیم بدهید.
جداول جمع‌بندی مراحل شروع
| مرحله | قدم‌های اصلی | نکته برای ایرانی‌ها |
|---|---|---|
| ساخت حساب | ایمیل جهانی، آی‌پی مناسب | توجه به تحریم‌ها |
| نصب Git | دانلود از سایت رسمی | استفاده از منابع رسمی |
| ساخت مخزن | نام انگلیسی، شرح مناسب | حتما توضیحات فارسی و انگلیسی |
| مشارکت | Fork، Pull Request | خواندن لایسنس پروژه‌ها |
| رشد بیشتر | مشارکت در کامیونیتی جهانی | فعالیت در کامیونیتی فارسی زبان |
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟